| |
|---|
O FORMACH OCHRONY PRZYRODY W POLSCE
Cel zajęć: zapoznanie uczniów z systemem ochrony przyrody w Polsce.
Cele operacyjne:
Uczeń:
- wymienia co najmniej sześć form ochrony przyrody występujących w Polsce, potrafi podać ich przykłady,
- rozróżnia obowiązujące w Polsce formy ochrony, wymienia różnice i podobieństwa pomiędzy nimi,
- omawia walory przyrodnicze wybranych terenów chronionych w najbliższej okolicy,
- podaje definicję „europejskiej sieci Natura 2000”,
- analizuje zależności pomiędzy lokalizacją obszarów Natura 2000 i innych obszarów chronionych,
- korzysta z różnych źródeł w celu znalezienia informacji o ochronie przyrody,
- rozumie potrzebę tworzenia różnych form ochrony przyrody,
- rozwija więź emocjonalną ze środowiskiem przyrodniczym najbliższej okolicy,
- rozwija zainteresowania przyrodnicze.
Środki: mapa form ochrony przyrody, karta pracy (załącznik nr 1) powielona w ilości odpowiadającej ilości uczniów, fragmenty ustawy o ochronie przyrody (załącznik nr 2 i załącznik 3), mapa województwa i magnesy (lub tzw. żółte karteczki do zaznaczania na mapie obszarów chronionych).
Czas trwania: w zależności od sposobu przeprowadzenia zajęć 2 godziny lekcyjne lub 1 godzina + praca w domu i prezentacja na kolejnej lekcji.
Miejsce zajęć: sala lekcyjna ze stanowiskami komputerowymi z dostępem do internetu.
Grupa wiekowa: szkoły ponadgimnazjalne
Przebieg zajęć:
Poproś uczniów, aby przypomnieli, jakie są cele ochrony przyrody. W razie potrzeby wypiszcie je na tablicy. Rozdaj uczniom karty pracy (załącznik nr 1) i poproś o wypełnienie jej w taki sposób, by w każdym okienku znalazło się imię osoby, która była, widziała, wie… – zgodnie z opisem. W tym celu uczniowie muszą wstać z miejsc i porozmawiać każdy z każdym tak, aby znaleźć odpowiednie osoby do uzupełnienia swojej karty pracy. Dana osoba może być wpisana tylko w jedno pole, tzn. osoby nie mogą się powtarzać na danej karcie pracy. Przy zadaniu przydać się może mapa form ochrony przyrody.
Celem tego dosyć trudnego ćwiczenia jest nawiązane do osobistych doświadczeń uczniów, a przez to zaciekawienie ich. Jednocześnie w karcie pracy pojawiają się nazwy różnych ustawowych form ochrony przyrody a także nazwy innych obszarów - chronionych konwencjami międzynarodowymi, dzięki czemu uczniowie na przykładach poznają je, dowiadują się, że obszary chronione, dzięki swej unikatowości i walorom przyrodniczym, są częstym celem turystów oraz że różne formy ochrony pokrywają się.
Po zakończeniu ćwiczenia poproś, by uczniowie opowiedzieli, z którymi pytaniami mieli największy problem, czy coś ich zaciekawiło, czego nowego się dowiedzieli. Być może część pytań była zbyt trudna, wówczas możesz samodzielnie wyjaśnić wątpliwości lub poprosić uczniów, by skorzystali z Internetu w poszukiwaniu odpowiedzi.
Poproś wybranego ucznia, aby odczytał głośno art. 1, 2 i 3 ustawy o ochronie przyrody z dn. 16 kwietnia 2004 (załącznik nr 2). Porozmawiaj z młodzieżą na temat celów ochrony przyrody ustalonych przez ustawodawcę oraz elementów przyrody, które podlegają ochronie oraz sposobów, w jaki ochrona ma się odbywać.
Następnie poproś, aby uczniowie wymienili wszystkie znane im formy ochrony przyrody, zapiszcie je na tablicy. Ponownie zajrzyjcie do fragmentu ustawy, w art. 6 pkt.1 ustawodawca wymienia formy ochrony przyrody.
W razie potrzeby uzupełnijcie listę na tablicy, podkreślcie formy wynikające z ustawy.
Art. 6. 1. Formami ochrony przyrody są:
1) parki narodowe;
2) rezerwaty przyrody;
3) parki krajobrazowe;
4) obszary chronionego krajobrazu;
5) obszary Natura 2000;
6) pomniki przyrody;
7) stanowiska dokumentacyjne;
8) użytki ekologiczne;
9) zespoły przyrodniczo-krajobrazowe;
10) ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów.
|
Podziel uczniów na grupy, rozdaj im fragmenty ustawy o ochronie przyrody poświęcone różnym formom ochrony przyrody (załącznik nr 3) i poproś, aby zapoznali się z tekstem i sporządzili krótkie notatki nt. wylosowanej formy oraz znaleźli w Internecie informacje nt. obszarów objętych ochroną daną formą w ich najbliższej okolicy (powiecie, województwie). Poinstruuj, by dowiedzieli się nie tylko, jakie obszary są chronione, ale także od kiedy, w jakim celu powstały (co chronią) i gdzie się znajdują. Uwaga, jeśli w okolicy nie występuje jakaś forma ochrony, to uczniowie mogą zaprezentować daną formę na przykładzie wybranym z dowolnego regionu Polski. Poinformuj, że wszystkie zidentyfikowane obszary będzie trzeba zaznaczyć na mapie, poproś, aby grupy w tym celu na małych karteczkach typu post-it napisali nazwy obszarów, które następnie przykleją na mapie (nanoszenie na mapę może odbywać się w trakcie przygotowywania prezentacji tak, aby później nie robić zamieszania). Wyznacz czas na przygotowanie prezentacji.
Po zakończeniu prac poproś, aby uczniowie opowiedzieli w kilku słowach o wybranej formie ochrony, wskazali na mapie obszary chronione daną formą w okolicy i przedstawili informacje, które udało im się o nich zdobyć.
Uwaga: jeśli na zajęcia możesz poświęcić tylko jedną godzinę lekcyjną, ogranicz zadanie do omówienia wylosowanej formy ochrony przyrody na podstawie fragmentu ustawy, a część związaną z identyfikacją i opisywaniem konkretnych obszarów chronionych w najbliższej okolicy zleć do wykonania jako zadanie domowe.
Przeanalizujcie zależności pomiędzy rozmieszczeniem różnych obszarów chronionych. Następnie powróćcie do spisu na tablicy, gdzie pojawiły się oprócz form wynikających z ustawy także inne np. obszary chronione na mocy Konwencji Ramiarskiej, Rezerwaty Biosfery, obszary wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Przedstaw pokrótce informacje o tych obszarach na podstawie informacji zawartych w książce lub poproś chętnych uczniów o przygotowanie referatu/posteru/prezentacji na ten temat.
W trakcie zajęć albo jako zadanie domowe możesz wykorzystać także kartę pracy pt. „Różne strony ochrony” (załącznik nr 4).
Pobierz:
- załącznik nr 1 do scenariusza
- załącznik nr 2 do scenariusza
- załącznik nr 3 do scenariusza
- załącznik nr 4 do scenariusza
Scenariusz pochodzi z książki "Taką mamy naturę. Natura 2000 i inne formy ochrony przyrody. Materiały dla nauczycieli", wyd. ODE Źródła, Łódź 2009, ISBN: 978-83-928246-5-7.
 Scenariusz jest dostępny na licencji Creative Commons "Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 2.5 Polska" . Można go rozpowszechniać w celach niekomercyjnych pod warunkiem podania ich źródła i autorstwa.
Scenariusze
To leży w mojej naturze – O. Bogusiak
Historia ochrony przyrody – G. Świderek
O formach ochrony przyrody w Polsce – G. Świderek, współpraca M. Szyrmer, K. Smolnicki
Różne Strony Ochrony – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
Nasza Mapa Natury – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
Wszystko, czego nie wiecie o Naturze 2000 – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
Drogi do porozumienia – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
Naturalna reklama – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
Głowa do góry, czyli ptakiem do Europy – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
O ekologach, Naturze 2000 i Rospudzie – G. Świderek
Rybi szkielet i zagrożenia Bałtyku – G. Świderek
Turystyka masowa czy zrównoważona? – G. Świderek
|
| |
| |
 |
|
|
| U źródeł Natury |
|---|
|
Witamy na archiwalnej (2009) stronie projektu
„U źródeł Natury”, którego głównym celem było zapoznanie uczniów i nauczycieli z problematyką programu NATURA 2000 oraz pozostałymi formami ochrony środowiska.
|
| |
|
Ośrodek Działań Ekologicznych „Źródła”
ul. Zielona 27, 90-602 Łódź
tel. 42 632 81 18, kom. 507 575 535
e-mail: office@zrodla.org
www.zrodla.org
|
|
Sponsorzy programu:
Projekt dofinansowany ze środków
Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej
|
|
Wsparcie udzielone przez Islandię, Liechtenstein
i Norwegię poprzez dofinansowanie
ze środków Mechanizmu Finansowego
Europejskiego Obszaru Gospodarczego
oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego,
a także ze środków budżetu
Rzeczpospolitej Polskiej w ramach
Funduszu dla Organizacji Pozarządowych.
|
|
Partnerzy programu:
|
Bezpłatny program do rozliczenia podatku
za rok 2023
jest już dostępny do pobrania ze strony
opp.zrodla.org
|
Uwaga! Ta strona używa cookie. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookie, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.
|
|
|
|
|
